Theo tìm hiểu, vào năm 2000, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế có quyết định phê duyệt dự án vùng nuôi tôm công nghiệp Phú Diên (xã Phú Diên, huyện Phú Vang) nhằm chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, góp phần tăng hiệu quả sử dụng đất, tạo công ăn việc làm ổn định cho 400 lao động.
Theo đó, hơn 170ha đất nông nghiệp tại 3 thôn Kế Sung, Mỹ Khánh, Thanh Dương của gần 600 hộ dân được thu hồi giao cho Cty XNK Hải sản Sông Hương xây dựng vùng nuôi tôm công nghiệp với thời hạn 20 năm. Tuy nhiên chỉ sau 3 năm, dự án này bị thua lỗ, chủ đầu tư “bỏ của chạy lấy người”.
Nhiều năm sau đó khu đất trên bị bỏ hoang, trong khi hàng trăm hộ phải đi làm thuê làm mướn. Người dân xã Phú Diên chia sẻ, từ khi bàn giao đất cũng là lúc đời sống bị đảo lộn hoàn toàn. Một bộ phận phải chuyển sang công việc trái nghề như phụ thợ hồ, cuộc sống gặp nhiều khó khăn, bấp bênh.
Đến nay, tỉnh đã thu hồi dự án, giao toàn bộ diện tích đất trên cho chính quyền xã Phú Diên quản lý, lập phương án giao đất cho nhân dân. Chủ tịch UBND xã Phú Diên Hoàng Trọng Đoài cho biết, có trên 130ha đang canh tác lúa, dưa hấu, hoa màu, khoai lang, ớt… và nuôi thủy sản cho kết quả tốt.
Xã Phú Diên đã xem xét cấp đất hợp lý cho các đối tượng, trong đó được ưu tiên là các hộ trước đây có đất bị thu hồi giao cho dự án nuôi tôm; hộ có nguồn sống dựa vào sản xuất nông nghiệp là chính.
Các diện tích đất ở thôn Kế Sung trước đây trồng lúa, hoa màu giờ đây cũng được đưa vào sản xuất các loại cây trồng tương tự. Những loại rau màu, khoai, ớt... bước đầu mang lại hiệu quả. Tại thôn Mỹ Khánh, nhiều hộ sau khi nhận lại đất đã cải tạo, đầu tư nuôi trồng thủy sản gồm các loại như tôm sú, cá dìa cũng bắt đầu có lãi.
Bên cạnh các diện tích sản xuất ổn định thì vẫn còn hơn 30ha tại khu nuôi tôm số 3 và khu số 6 đến nay chưa thể khôi phục như trước. UBND xã Phú Diên đã mời cán bộ môi trường đến kiểm tra, lấy mẫu đất xét nghiệm và xác định do chất đất tại đây đã bị xáo trộn hoàn toàn, các loại cây trồng không thể mang lại hiệu quả; thậm chí khó có thể sinh trưởng. Chuyên gia cho rằng, số đất này nên nuôi thủy sản sẽ hợp lý và hiệu quả hơn, song cần phải đầu tư nuôi thí điểm một vài vụ.